Ανάπλαση περιοχής στην Τούμπα του Δήμου Θεσσαλονίκης - Εφαρμογή στρατηγικής του βιώσιμου αστικού μετασχηματισμού

Η περιοχή μελέτης αποτελεί μία πυκνοδομημένη περιοχή συνολικής έκτασης  85.000τ.μ στην οποία τόσο η εικόνα, όσο και η λειτουργία των πεζοδρομίων κατά μήκος των οδών είναι σημαντικά υποβαθμισμένες, με σοβαρά προβλήματα  προσβασιμότητας, ενώ από την περιοχή απουσιάζουν πλήρως οι ανοιχτοί χώροι πρασίνου. 

Αντικείμενο της μελέτης, αποτέλεσε η διαμόρφωση και ανάπλαση των οδών και των πεζοδρομίων της  περιοχής, με στόχο την τήρηση των προδιαγραφών για την άνετη διέλευση πεζών και οχημάτων, την προαγωγή της ασφάλειας των πεζών και τη συνολική  λειτουργική, περιβαλλοντική και αισθητική αναβάθμιση της περιοχής. 

Προσέγγιση

Το έργο στοχεύει στην συνολική αναβάθμιση της περιοχής μέσω του ανασχεδιασμού και της ανακατασκευής των πεζοδρομίων, της εξασφάλισης επαρκούς  χώρου κυκλοφορίας πεζών, της  διευθέτησης της στάθμευσης οχημάτων, του εξορθολογισμού της κυκλοφορίας των οχημάτων, της εξασφάλισης συνθηκών βέλτιστης προσβασιμότητας, της διαμόρφωσης και σήμανσης ενός λειτουργικού δικτύου διαδρομών, της βελτίωσης ασφάλειας των χρηστών των οδών, της εφαρμογής νέων φυτεύσεων και της εγκατάστασης νέου αστικού εξοπλισμού. Επιπλέον στο έργο περιλαμβάνεται  η ανάπλαση ενός πεζοδρόμου καθώς και δύο ανενεργών ανοιχτών χώρων και η μετατροπή τους σε χώρους πρασίνου, αναψυχής και κοινωνικής επαφής. 

Βασικός στόχος αποτέλεσε η εφαρμογή των αρχών της βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Ακολουθείται το πρότυπο των Superblocks το οποίο συνιστά  στρατηγική βιώσιμου αστικού μετασχηματισμού με σκοπό τη δημιουργία πεζοκεντρικών γειτονιών. Αποτελεί ένα νέο concept αστικού σχεδιασμού, που στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, με τη μείωση της κυκλοφορίας οχημάτων και του επαναπροσδιορισμού του δημόσιου χώρου. Στο πλαίσιο του σχεδιασμού αυτού δημιουργείται ένα βασικό δίκτυο κυκλοφορίας των οχημάτων, ενώ οι εσωτερικές περιοχές μετατρέπονται σε περιοχές ήπιας κυκλοφορίας- περιοχές «γειτονιάς».

Επιπλέον, η προσέγγιση εστιάστηκε στην εφαρμογή των αρχών του περιβαλλοντικού σχεδιασμού  μέσω της αύξησης των φυτεύσεων, του περιορισμού της ασφάλτου και της εκτεταμένης εφαρμογής ψυχρών υλικών επιστρώσεων. Οι παραπάνω παρεμβάσεις οδηγούν στη βελτίωση του μικροκλίματος και την εξασφάλιση συνθηκών θερμικής άνεσης των πεζών. Ο περιβαλλοντικός σχεδιασμός καθοδηγήθηκε με χρήση ειδικών υπολογιστικών εργαλείων προσομοίωσης με τα οποία διαπιστώθηκε η μεταβολή των επιφανειακών θερμοκρασιών και πραγματοποιήθηκε αναλυτική προσομοίωση της θερμικής άνεσης σε όλη την περιοχή μελέτης.

Ο περιβαλλοντικός σχεδιασμός εφαρμόζεται συνδυαστικά με τις αρχές της βιώσιμης αστικής κινητικότητας καθώς η εφαρμογή του προτύπου των superblocks και ο αστικός μετασχηματισμός που αυτή συνεπάγεται συσχετίζεται με τον περιορισμό της ασφάλτου, την εφαρμογή νέων περιβαλλοντικά φιλικά επιστρώσεων και ενίσχυση των φυτεύσεων.

Οφέλη

Το έργο αποδίδει σημαντικά περισσότερο ζωτικό χώρο στους πεζούς καθώς δημιουργείται μία πεζοκεντρική γειτονιά. Οι νέοι κοινόχρηστοι χώροι και το πράσινο συμβάλλουν στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, η ασφάλεια και οι συνθήκες θερμικής άνεσης βελτιώνονται, εξασφαλίζεται συνεχής και άνετη κίνηση των πεζών και των ΑΜΕΑ,  αποδίδονται νέοι ανοιχτοί  δημόσιοι χώροι, ενώ ενισχύεται γενικότερα η χρήση του δημόσιου χώρου.